Dönem 6 Toplum Sağlığı Stajı Ders Bloklarının Teorik ve Pratik Dağılımları
Blok Başlıkları |
Teorik |
Pratik |
Sağlık Yönetimi |
|
|
Halk Sağlığı Temel İlkeler |
|
|
Demografi |
|
|
İş Sağlığı-Çevre Sağlığı Bloğu:
|
|
|
Epidemiyoloji-Biyoistatistik |
|
|
Bağışıklama Kursu Bloğu:
|
Standartlara göre tanımlanmış |
|
Aile Planlaması Kursu Bloğu:
|
Standartlara göre tanımlanmış |
|
TOPLUM SAĞLIĞI UYGULAMALARI
Konu |
TOPLUM SAĞLIĞI UYGULAMALARI
|
Süre |
3 İş Günü |
Tarih |
|
Sorumlu |
Doç.Dr.Seyhan Hıdıroğlu |
Yer |
Pendik, Kartal, Maltepe |
Eğitici |
4 Öğretim Üyesi, 4 araştırma görevlisi doktor, İlgili TSM’lerin sorumlu hekimleri |
Amaç |
Bu pratiğin sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri, toplum sağlığı merkezinin görev ve sorumlulukları konusunda bilgi ve beceri kazanacaklardır. |
Değerlendirme |
|
Kullanılacak Eğitim Yöntemleri |
|
TSM’nin Görev Başlıkları |
Uygulama Rehberi |
|
İdari ve mali işler
|
|
|
Kayıt ve istatistik
|
|
|
Plan ve program yapma |
|
|
Üniversite işbirliği |
|
|
İzleme ve değerlendirme |
|
|
Adli tıp hizmetleri |
|
|
Acil sağlık hizmetleri |
|
|
Görüntüleme ve laboratuvar hizmetleri |
|
|
Afet hizmetleri |
|
|
Sağlığın geliştirilmesi ve teşviki |
|
|
Sağlık eğitimi hizmetleri |
|
|
Toplu yaşam alanları ve okul sağlığı hizmetleri |
|
|
Ulusal Programlar |
|
|
Bulaşıcı hastalıkların kontrolü
|
|
|
Kaza ve yaralanmalardan korunma hizmetleri |
|
|
Bulaşıcı olmayan hastalıkların kontrolü
|
|
|
Üreme sağlığı hizmetleri |
|
|
Sosyal hizmet çalışmalar ve diğer görevler |
|
|
Genel Değerlendirme |
|
|
Sağlık Eğitimi
Konu |
Sağlık Eğitimi |
|||
Süre |
6 saat (= 1 iş günü) |
|||
Tarih |
|
|||
Eğitici |
A. Nilüfer Özaydın
|
|||
Amaç |
Bu oturumun sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri, herhangibir konuda, halka sağlık eğitimi yapabileceklerdir. |
|||
Öğrenim Hedefleri |
Bu oturumun sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri;
|
|||
Değerlendirme |
*Her bir öğrenci kurallarına uygun olarak en az 1 broşür veya 1 poster hazırlayacaktır.
* Her bir öğrenci kurallarına uygun olarak en az 1 halk eğitiminin planlanması, hazırlanması ve uygulanmasında görev alacak, eğitimin başarı ile tamamlanmasına katkıda bulunacaktır. |
|||
Kullanılacak Eğitim Yöntemleri |
|
|||
Yararlanılacak öğrenim rehberleri |
|
|||
Halka Sağlık Eğitimi Yapılacak yerler
|
|
|||
Oturum Planı
|
Süre |
Eğitimin Yeri
|
Araç-gereç |
Öğrenci Sayısı |
ÖH 1-4 |
90 dk |
MUTF, Derslik |
Barko, Bilgisayar, FC tahtası, Maketler, Kağıt, kalem |
1 staj grubu (25 öğr) |
ÖH 5 |
60 dk |
MUTF, Derslik |
Barko, Bilgisayar, FC tahtası, Maketler, Kağıt, kalem |
1 staj grubu (25 öğr) |
ÖH 6 |
3 saat (maks 30 dk uygulama) |
Halka Sağlık Eğitimi Yapılacak yerler (5 ayrı yerde) |
Barko, Bilgisayar, FC tahtası, Maketler, Kağıt, kalem Poster Broşür Gerekli diğer malz. |
5’erli, 5 grup, |
Sağlıkta Kaynak Dağılımı Pratiği
Konu |
Sağlıkta kaynak dağılımı oyunu |
|||
Süre |
6 saat (= 1 iş günü) |
|||
Eğitici |
Prof. Dr. Melda Karavuş |
|||
Amaç |
Bu oturumun sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri, bir bölgede sağlık sistemi kurabileceklerdir. |
|||
Öğrenim Hedefleri |
Bu oturumun sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri;
|
|||
Değerlendirme |
Her bir öğrenci Önlenebilir Ölüm Hızı, Bakım(koruyucu sağlık hizmetleri) Başarısızlık Hızı, Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri Başarısızlık Hızı, gibi kavramları hesaplayabilecek ve sonuçları yorumlayabilecekdir |
|||
Eğitim Yöntemleri |
vaka tartışması, role-play |
|||
Öğrenim rehberleri |
Hız hesaplama klavuzu, Kaynak listesi |
|||
Oturum Planı |
Süre |
Eğitimin Yeri |
Araç-gereç |
Öğrenci |
ÖH 1-2 |
30 dk |
MUTF, Derslik |
FC tahtası, Maketler, Kağıt, kalem,haritalar |
1 staj grubu |
ÖH 3-4 |
180 dk |
MUTF, Derslik |
Barko, Bilgisayar, FC tahtası, Maketler, Kağıt, kalem |
6’şarlı, 4 grup, |
ÖH 5-8 |
3 saat, hız hesaplama yorumlama, en başarılı grubu belirleme |
MUTF, Derslik |
Barko, Bilgisayar, FC tahtası, Maketler, vakalar Kağıt, kalem, Gerekli diğer malz. |
6’şarlı, 4 grup, |
Bağışıklama Kursu Pratik Uygulama: Süre: Bir tam gün ASM, bir tam gün TSM. Katılımcılar: 24 intern doktor. Eğitici: Doç.Dr. Seyhan Hıdıroğlu,Prof.Dr. Pınar Ay Temel Amaç: TSM ve ASM’de aşı yönetimi ile ilgili bilgi sahibi olmak. İnternler, Ek’de yer alan maddeler ile ilgili gözlem ve değerlendirme yapacaklardır. İletişim kurulacak kişiler: TSM ve ASM ve aşı yönetim sorumlusu. Değerlendirme: Kurs ortası değerlendirme yoluyla yapılacaktır. EK Aşının teslim alınma süreci ü Aşı ve sulandırıcılar teslim alındığında ayrı ayrı kayıt ediliyor mu? (Kayıt formunda ısı maruziyeti, donma maruziyeti, son kullanma tarihi, doz sayısı, sulandırıcılar, geliş tarihi ve lot numaraları kayıtlı mı?) ü Hiç gelen aşının ısı/donma maruziyeti, kırılma, miyad dolması vs. gibi nedenlerden reddedildiği olmuş mu? ü Aşı ne sıklıkta ve nasıl geliyor? Aşıyı kim teslim alıyor? üAşının geliş tarihi önceden bildiriliyor mu? |
Aşının saklanması ve soğuk zincir ü Buzdolabı ısısı uygun mu, hangi dereceler arasında seyrediyor? üBuzdolabı ısısı günde iki defa denetlenip kaydediliyor mu? ü OPV için flakon aşı izlemcileri uygun mu? ü Donma izlemcisi var mı? Uygun mu? ü Buzdolabının aşı odasında yerleşimi uygun mu? (Doğrudan güneş ışığına maruziyeti var mı?, duvardan en az20 cmuzaklıkta mı?) ü Aşıların ve sulandırıcıların buzdolabında yerleşimi uygun mu? (kapak veya dondurucuda aşı var mı? Su şişeleri mevcut mu? vs.) ü Buzdolabı hacmi aşı ve sulandırıcılar için yeterli mi? ü Buz çapı 0.5 cm’i geçmiş mi? Ne sıklıkta temizleniyor? ü Elektirik kesintisi oluyor mu? Acil eylem planları var mı? (aşıları nereye, nasıl transfer ediyorlar?) ü Tarih geçmesi, ısı/donma maruziyeti, kırılma nedeniyle imha edilen aşılar olmuş mu? ü Aşılar açıldıktan veya sulandırıldıktan sonra ne kadar süre kullanılıyor? ve ne kadar süre sonra imha ediliyor? ü Buzdolabında aşı dışında başka bir şey bulunduruluyor mu? |
Depo yönetimi ü Buzdolabında bulunan aşıları sayınız (doz ve flakon olarak), kayıtlı aşı sayısı ile uyumlu mu? ü Aşı ve sulandırıcılar ihtiyacı karşılamakta yeterli mi? Rezerv stok var mı? ü Sulandırıcı sayısı (kızamık ve BCG için) aşı sayısı ile uyumlu mu? Sulandırıcıların lot numaraları aşılar ile uyumlu mu? ü Son kullanma tarihi geçmiş aşılar/sulandırıcılar/enjektörler var mı? ü Son kullanma tarihi geçen aşılar/sulandırıcılar/enjektörler nerede saklanıyor? Nasıl imha ediliyor? ü First expiry first out prensibi kullanılıyor mu? Aşıların yerleşimi bu prensibe uygun mu? ü Açılan aşıların açılma tarih ve saatleri not edilmiş mi? ü Yeterli sayıda buz aküsü var mı? ü Hiç aşı/sulandırıcı/enjektör yetersizliği ortaya çıkmış mı? (hangi aşı, hangi nedenlerden dolayı, nasıl çözülmüş? ) |
Aşı takvimi ve kayıt sistemi üAşı takvimine uyuluyor mu? Takvim dışı bir uygulama var mı? ü Aşı kayıtlarında hangi formlar kullanılıyor? ü Kayıtlar düzenli olarak bildiriliyor mu? ü Aşı kartı verliyor mu? ü Aşı randevusuna gelmeyen çocuklar için ne yapılıyor? (telefon ediliyor mu?) |
Aşı uygulaması ü Aşıların uygulama yolu (intradermal, subkutan, intramuskuler) ve uygulama yeri uygun mu? ü Doğru sulandırıcı kullanılıyor mu? ü Sulandırıcının tamamı kullanılıyor mu? ü Aşı flakonunun üzerinde enjektör/iğne ucu bırakılıyor mu? ü Aşılama seansı sırasında aşılar nerede saklanıyor? Donmuş buz aküsü ile temas ediyor mu? ü Aşı odasının yerleşimi uygun mu? ü Anne ve babalara aşı sonrası istenmeyen etkiler ile ilgili bilgi veriliyor mu? ü Anne babalara bir sonraki randevu tarihi bildiriliyor mu? ü Bekleme için uygun alan var mı? Akar su ve sabun var mı? Ulaşımı kolay mı? ü Tıbbi atık torbası var mı? Tıbbi atıklar nasıl uzaklaştırılıyor? |
Aşı ihtiyacının belirlenmesi ü Aşı ihtiyacı nasıl hesaplanıyor? ü Aşı ihtiyacını hesaplamakla ve bildirimle görevli biri var mı? üİhtiyaç kime, hangi formlar ile ve ne sıklıkta bildiriliyor? ü Aşıların hesaplanan tarihten önce bittiği olmuş mu, bu durumda ne yapılmış? |
BCG, Kızamık ve OPV için aşağıda yer alan ölçütleri hesaplayınız. (Son altı ay için ay ay olmak üzere) ü Başlangıç doz sayısı: üGelen doz sayısı: ü Kullanılan doz sayısı: ü İmha edilen doz sayısı: üKalan doz sayısı: ü Ziyan hızı:
|
Kapsayıcılık ü Kapsayıcılık (tüm aşılarda, bir yaş altı için) kaç? Türkiye ortalamaları ile kıyaslayınız. ü Kapsayıcılık düşük ise hangi nedenlerden kaynaklanıyor? (Kaçırılmış fırsatlar, aşıya devamsızlık, ulaşılamayan çocuklar var mı?) ü Olası çözümler ne olabilir? ü Aşıya devamsızlık hızı kaç? Bu kabul edilebilir bir düzey mi? ü Bir sonraki sene için belirlenen kapsayıcılık hedefi var mı (tüm aşılarda, bir yaş altı için)? Nasıl belirlenmiş? |
Sürveyans ü Son iki ay içinde hangi hastalıklar bildirilmiş? Olgu sayıları kaç? ü Formlar uygun olarak kullanılıyor mu? ü Bildirimi zorunlu hastalıklar listesine dahil olan ancak bildirilmeyen hastalıklar var mı? ü Olgu sayıları ve hastalık trendleri takip ediliyor mu? |
TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ UYGULAMALARI
İş Sağlığı ve Çevre Sağlığı Hizmetleri
Konu |
TOPLUM SAĞLIĞI UYGULAMALARI İş Sağlığı ve Çevre Sağlığı Hizmetleri |
Süre |
2 İş Günü |
Sorumlu |
Yaşar Keskin |
Yer |
Pendik, Kartal, Maltepe |
Eğitici |
4 Öğretim Üyesi, 4 araştırma görevlisi doktor, İlgili TSM’lerin sorumlu hekimleri |
Amaç |
Bu pratiğin sonunda, Marmara Universitesi 6. Sınıf öğrencileri,toplum sağlığı merkezinin iş sağlığı ve çevre sağlığı hizmetleri konusunda görev ve sorumlulukları konusunda bilgi ve beceri kazanacaklardır. |
Değerlendirme |
|
Kullanılacak Eğitim Yöntemleri |
Uygulama rehberi Demonstrasyon Koçluk |
LİSTE:
Çevre sağlığı hizmetleri |
|
|
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri |
|
|
ARAŞTIRMA RAPORU YAZIMI
Konu |
ARAŞTIRMA RAPORU YAZIMI |
Süre |
Araştırma konusu belirlendikten sonra stajın sonuna kadar devam edecek |
Sorumlu |
Emel Lüleci |
Eğitici |
Her staj döneminin başında belirlenen öğretim üyeleri ve araştırma görevlileri. |
Amaç |
A grubundan 4, B grubundan 4 araştırma grubu olacak. Öğretim üyesi ve araştırma görevlisi rehberliğinde uyguladıkları araştırmanın sonuçlarını sunacaklar ve rapor formatında teslim edecekler. Böylece tez yazma becerisi kazanacaklar. |
Değerlendirme |
|
Kullanılacak Eğitim Yöntemleri |
Araştırma yazım klavuzu |
ARAŞTIRMA RAPORU YAZIM KILAVUZU
Araştırma raporu yazımında uyulması gereken temel iki kural vardır:
1. Biçimin olabildiğince basit ve sade tutulması
2.Belirlenen raporlama biçiminin kararlı ve tutarlı bir bicimde uygulanması
Araştırma raporunun asıl nüshası, kâğıdın tek yüzü kullanılarak basılır ve arşivlenir.
Sayfa Kenar Boşlukları
Kenar boşlukları sol taraf 3.5 cm., sağ, üst ve alttan 2 cm olacak şekilde ayarlanmalıdır.
Sayfa kenar boşluklarında kesinlikle hiçbir yazı bulunmamalıdır.
Yazı Tipi (Font)
Araştırma raporunda, en yaygın yazı karakteri olarak ‘Times New Roman’kullanılmalıdır.
Araştırma raporu satırları iki yana yaslı olarak yazılmalıdır.
Raporun genel yazı karakteri büyüklüğü 12 puntodur.
- Kapak sayfaları 14 punto ile, koyu ve yazılar sayfaya ortalanmış olarak yazılmalıdır
- Tablo ve şekillerin başlıkları ve içerikleri için 11 punto yazı karakteri
- Tablo ve şekillerin altına yazılacak alıntı veya kısaltma ek bilgileri icin 10 punto yazı karakteri,
- Dipnot ve son notlar için 10 punto yazı karakteri.
Satır aralığı
Araştırma raporu ‘1,5 satır aralığı’ ile yazılmalı;
Çizim, çizelge, tablo, şekil ve grafiklerde, uzun alıntı, dipnot ve son not kısımlarında -raporun tamamında aynı kalmak koşulu ile- ‘tek satır aralığı’ kullanılabilir
Paragraflar, satır başından itibaren 1,25 cm içeriden başlamalı ve paragraflar arasında bir (1) ‘ara boşluk’bırakılmalıdır.
Sayfa numaraları: Giriş ve amaç bölümünden başlamalıdır. Sayfanın altında ve ortada olmalıdır.
Ana başlık ve alt başlıklar
Ana başlık ve alt başlıklar aşağıdaki örneğe uygun, ondalıklı sisteme göre numaralandırılmalı, her rakamdan sonra nokta konmalıdır. Üçüncü dereceden daha ileri derecede alt bölüm başlıkları kullanılmamalıdır. Gerektiği durumlarda daha ileri derecedeki alt bölüm başlıkları ikinci derecede başlık kurallarına uygun olarak, ancak numaralandırılmadan ve içindekiler kısmında gösterilmeden kullanılabilir.
Örnek:
1. ANA BAŞLIK
1.1.Birinci Alt Başlık
1.1.1 İkinci alt başlık
1.1.2 ..................
1.1.1.1.Üçüncü alt başlık
1.1.1.1.A. Daha ileri alt başlık
1.1.1.1.B. .................
TABLO VE ŞEKİLLER
Tablo, şekil, resim vb. yazımlar, sayfa düzeni esaslarına uymak şartı ile, mümkün olduğu kadar metinde ilk söz edildikleri yere yakın yerleştirilmelidir. Birden fazla tablo veya şekil aynı sayfaya yerleştirilebilir. Ancak iki sayfadan daha fazla sürekli tablo veya şekil verilmemelidir. Çok sayıdaki tablo veya şekiller, gerektiğinde eklerde verilebilir. Tablo, çizim, resim, fotoğraf ve şekil numaraları yazılırken ilk rakamında bölüm, ikinci rakamında tablo, çizim, resim, fotoğraf ve şeklin bölüm içi sıra numarası esas alınır. Her şeklin, çizimin, resmin ve fotoğrafın numarası ve açıklaması altına, her tablonun numarası ve adı tablonun üstüne yazılmalıdır. Bunların başlıklarının yazımında koyu yazım kullanılmamalıdır. Tablo, çizim, resim, fotoğraf ve şekillerde kaynak verilmesi gerekiyorsa, kaynak başlığın sonunda parantez içinde ve dipnot olarak verilmelidir.
Tablo, şekil, çizim, resim ve fotoğraf başlıkları olabildiğince özlü olmalıdır. Başlık yazısının bir satırı aşması halinde, ikinci ve diğer satırlar birinci satır başı ile aynı sütundan başlamalı, blok yazım yapılmalıdır. Başlıkların sonuna nokta veya virgül konulmamalıdır.
Bir sayfadan uzun olan tabloların tez metni içinde bulunması zorunlu ise, bir sayfa boyutunda (uygun bir yerden) bölünmelidir. Bölünen tablonun devamı bir sonraki sayfada aynı tablo numarası ve devam ile “Tablo 3.1. (devam/cont.)” şeklinde verilmelidir (tırnaksız).
BİR ARAŞTIRMA RAPORUNUN TEMEL BÖLÜMLERİ
ÖN BÖLÜM
- Kapak (dış ve iç kapak)
- İçindekiler
ANA BÖLÜM
- Giriş ve amaç
- Genel bilgiler
- Gereç ve yöntem
- Bulgular
- Tartışma
- Sonuç ve öneriler
- Özet (İngilizce ve Türkçe)
- Kaynaklar
- Ekler
ÖN BÖLÜM
1.Kapak
1.1.Dış Kapak. Araştırmanın adı, araştırmayı yapanlar, neden yapıldığı(uzmanlık tezi gibi),araştırmanın yapıldığı yer ve tarih gibi bilgiler yer alır.
Kapağın üst tarafından ve sol tarafından yaklaşık 3cm boşluk bırakarak kapağın sol üst köşesine “M.Ü. TIP FAKÜLTESİ” yazılır. Araştırmanın adı 18 punto harflerle, sayfanın üst kenarından 12cm boşluk olacak şekilde kapak ortalanarak yazılır.
1.2.İç Kapak: Dış kapak gibi aynı biçimde hazırlanır. Araştırmayı hazırlayanların adı altına danışman öğretim üyesinin ünvanı ve adı yazılır(12 punto)
2.İçindekiler:
Araştırmanın içerisinde hangi başlıkların olduğunu ve kaçıncı sayfada bulunduğunu gösterir
Şekiller ve Çizelgeler: Eğer bir araştırmada 10’dan fazla sayıda çizelge var ise; mutlaka çizelgeler dizini hazırlanmalıdır. Çizelgenin başlığı tam olarak yazılır. Karşısına kaçıncı sayfa olduğu belirtilir.
Kısaltmalar: Kısaltmalar zaman ve yerden kazanmak için kullanılır.Araştırmacının çok sık kullandığı kavramları kısaltmasından veya ülkenin kendi ulusal sınırları içerisinde günlük yaşamda kabul edip uyguladığı kendiliğinden oluşan sözcüklerdir.
ANA BÖLÜM
Türkçe Özet
Araştırmanın kapsamı ve esas amaçları belirtmeli, kullanılan metodolojiyi tanımlamalı, bulguları özetlemeli makalede belirtilmeyen bilgi ve sonuçları içermemeli, ana sonuçları belirtmelidir. Özet, başlık kullanılmadan bir sayfaya sığacak ve 250 kelimeyi aşmayacak şekilde, tek paragraf halinde yazılmalıdır. Özetin İngilizceye çevrilmesi sırasında genellikle kelime sayısı arttığından, Türkçe özetin 200 kelime ile sınırlandırılması önerilir.
ÖZET başlığı sola yaslanarak koyu renk, 14 punto ve büyük harf ile yazılmalıdır. Özetin sonuna bir satır boşluk bırakılmalı, koyu punto ile “Anahtar Sözcükler” başlığı ve 5 anahtar sözcük alfabetik sıralanmış olarak yazılmalıdır.
İngilizce Özet
SUMMARY başlığı sola yaslanarak koyu renk, 14 punto ve büyük harf ile yazılmalıdır. Altında tezin İngilizce başlığı; tam olarak her sözcüğün baş harfleri büyük seçilerek, koyu renk ve 12 punto ile yazılır. Tezin başlığı tez içeriğini yansıtır özellikte olmalıdır. İngilizce özet, Türkçe özetin karşılığı olmalıdır. Türkçe özetten sonra verilen anahtar sözcükler (Key Words), İngilizce özetin altına İngilizce olarak ve alfabetik dizine uygun olarak yazılmalıdır.
Giriş:
Araştırmanın tanıtıldığı, okuyucunun konuya ilgisinin çekildiği ve öneminin vurgulandığı bölümdür. Araştırmacının ve konunun durumuna göre 3-5 sayfayı geçmeyecek şekilde planlanır ve genelden başlayıp konunun özeline ve amaca doğru gidecek biçimde yazılır.
Amaç: Özgün ve net olmalıdır. Araştırmanın ana ve alt amaçlarının acık bir şekilde belirlenmesi gereklidir. Araştırmanın temel amacı, tek bir cümle ile ifade edilmelidir. Gerekli görülürse amaç cümlesini açıklayacak yan cümleler kullanılabilir.
Genel bilgiler
Bu bölümün amacı, tez çalışmasının anlaşılmasını sağlayacak güncel literatür bilgilerinin verilmesidir. Tez konusunun teorik ve pratik temelleri ile ilgili literatür çalışmaları belli bir düzen ve sistematik biçimde özetlenmeli, gerektiğinde alt başlıklar da kullanılarak ayrıntılı bilgiler verilmelidir. Alt başlıklar konunun genel akışına uygun olmalı, genelden özele doğru gidilerek konu tez çalışmasına getirilmelidir. Bölümün uzunluğu bütün tez metninin 1/3’ini geçmemelidir. Konuyla ilgili kaynaklar titizlikle seçilmeli, doğrudan bağlantısı olmayan bilgilerden kaçınılmalı, bütün bilgiler kaynak gösterilerek desteklenmeli, ancak yorum yapılmamalıdır.
Gereç ve Yöntem
Araştırma bölgesinin tanıtılması, araştırmanın tipi, araştırmanın evreni ve evrenin tanıtılması, örnekleme (büyüklüğü, yöntem, temsil edilebilirliği),araştırmaya katılma durumu, bağımlı ve bağımsız değişkenler, kullanılan terim ve kriterlerin tanımlanması, veri kaynakları, uygulayanlar ve uygulama sekli, süre, verilerin düzenlenmesi ve analizi yer alır.
Araştırmacının ideal gördüğü, gerçekleştirmek istediği, ancak çeşitli nedenlerle vazgeçmek zorunda kaldığı bütün konular araştırmanın sınırlılıklarını oluşturur. Sınırlılıklar, problem alanından, araştırmanın amaçlarından, yöntemden, örnekleme ulaşma ve diğer zorluklardan kaynaklanabilir. Araştırma sonuçlarının yorumlanmasında sınırlılıklar dikkate alınmalıdır; bu nedenle gereç ve yöntem bölümünde sınırlılıklara değinilmesi yerinde olur.
Bulgular
Amaçlar doğrultusunda incelenen, problem çözümüne ışık tutucu nitelikteki bütün bulgular verilmelidir. Bu bölümde yalnızca, çalışmanın sonuçları, kullanılan istatistik yöntemi ve sonuçların analizi ile elde edilen anlamlılık düzeyleri belirtilmeli, yorum yapılmamalıdır. Bulguların sunumunda çizelge (tablo), grafik, şekil ve resim gibi anlatım araçlarından yararlanılabilir, ancak aynı bulgular (tablo ve grafik gibi) iki farklı yöntemle ifade edilmemeli, tablo altlarında tablo bulguları tekrarlanmamalı, özetlenmelidir.
Tartışma ve Sonuç
Tartışma bölümü, tezin yorum kısmıdır. Elde edilen bulgular bu konuda yapılan diğer araştırmalarla karşılaştırılmalı, onlara benzer ve onlardan farklı tarafları ortaya konulmalı, sonuçlar muhtemel nedenleri ile birlikte tartışılmalı ve bulguların ne anlama geldiği yorumlanmalıdır.
Tartışma bulguların sunum sırasına göre yapılmalıdır. Araştırmanın amacıyla ilgili olmayan bulgular tartışılmamalıdır.
Tartışma bölümünde bulguların tekrarlanmaması için bazı verilerde, tablo ve şekillere atıf yapılabilir.
Tartışma bölümünün sonunda araştırmadan elde edilen bilgilerin ışığında varılan sonuçlar bir-iki paragrafta açık, kısa ve anlaşılır bir tarzda yazılmalıdır.
Kaynaklar
Genel kurallar
Araştırmada kaynak gösterilen, alıntı yapılan araştırmaların aslının araştırmacının elinde olması gerekir. Kullanılan kaynaklar makul sayıda, doğrudan tez konusu ile ilgili ve güncel olmalıdır. Ancak gerekli olduğunda eski, klasik kaynaklar kullanılmalıdır. Kaynaklarda klasik kitaplardan ziyade araştırma makalelerine yer verilmelidir. Tezde kullanılacak Türkçe ve yabancı kaynakların sayısının birbirine dengeli olmasına dikkat edilmelidir.
Yayınlanmamış raporlar, bildiriler, özetler, baskıda olan çalışmalar, ders notları ve kişisel görüşler kaynak olarak gösterilemez. Sözlü ve kişisel görüşmeler kaynak listesinde yer almamalı, ancak tez içinde dipnot olarak verilmelidir.
Tezde dolaylı (indirekt) kaynak ancak çok gerekli ise az sayıda ve dolaylı kaynak yazım kurallarına uyarak kullanılmalıdır.
Elektronik dergiler hariç, kaynak olarak kullanılan web sayfalarının adresleri erişim tarihi ile birlikte metin içinde verilmeli, kaynaklar listesinde yer almamalıdır.
Tezde kullanılmış kaynakların tamamı tezin sonunda birinci yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmış kaynaklar listesinde yer almalıdır. Kaynaklar listesi tez ana metninde kullanılan yazı tipinde, 10-11 punto olmalıdır. Kaynağın ilk satırı sola tam yaslanmalı ve daha sonraki satırlar 0.75 cm içerden başlanarak yazılmalıdır.
Kaynaklar listesi içinde, bir kaynağın yazarlarının soyadları tam olarak, adlarının ise baş harfleri yazılmalıdır. Yazar soyadları ve adlarının baş harfleri büyük (Pinar R) olmalıdır. Yazar adının birden fazla olması durumunda adının baş harfleri birbirine bitişik olarak yazılmalıdır (Whelton PK).Yazar isimleri birbirinden virgül ile ayrılmalı, son yazar isminden sonra nokta konulmalıdır.
Kaynak çok yazarlı da olsa da kaynak listesinde bütün yazarların adları yazılmalı, listede “ve ark” ve “et al” gibi kısaltmalar kullanılmamalıdır.
Bir tek araştırmacı tarafından yapılmış çalışma(lar), tarihi ne olursa olsun, aynı araştırmacının arkadaşları ile yaptığı ortak çalışma(lar)’dan önce yazılmalıdır (Bkz Ek 4, Appel adı ile başlayan kaynaklar).
Araştırmacı grubu tarafından yapılan çalışmalarda soyadı sırası esas alınmalıdır (Bkz Ek 4, Whelton adı ile başlayan kaynaklar)
Aynı yazar veya aynı yazarlar grubu tarafından yapılan birden fazla çalışmada yayın tarihi sırası esas alınmalıdır (Bkz Ek 4, Roel adı ile başlayan kaynaklar). Kaynaklar listesinde aynı yazar/yazarların aynı yılda yapılmış bir kaç çalışması varsa, ayırt etmek için tarihten sonra ve tarihe bitişik olarak a, b, c, .... gibi simgeler kullanılmalıdır (Bkz Ek 4, Pinar adı ile başlayan kaynaklar).
Yazar adları yazımı tamamlandıktan sonra kitap adı veya makale adı yazımına geçilmeden önce kitabın veya makalenin yayın yılı parantez içinde belirtilmeli ve parantez kapatıldıktan sonra nokta konulmalıdır.
Metin İçinde Kaynak Gösterme
Kaynaklar verildiği yerde parantez içinde, örneğin [1] biçiminde numaralandırılarak belirtilmeli, bu sıraya göre yazılmalıdır. Kaynak listesinin yazımında tek satır aralığı kullanılmalı, bir kaynaktan diğerine geçerken bir satır aralığı boşluk bırakılmalıdır.
Metin içinde kaynaklar Harvard sistemi olarak bilinen şekilde, yazar soyadları ve yayın yılı belirtilerek, Vancouver sistemi olarak bilinen şekilde ise, kaynak sayısı belirtilerek, her iki halde de cümlenin başı veya sonunda kullanılabilir.
Alfabetik ve metinde geçtiği yerin rakamsal karşılığına göre dizilebilir
Kaynakların yazımı:
Norcini JJ, Blank LL, Duffy FD, Fortna G. The mini-CEX: “A method for assessing clinical skills”. Ann Intern Med 2003; 138: 476-4
http://www.nlm.nih.gov/bsd/uniform_requirements.html adresinden ulaşılabilir (Erişim tarihi: 23 Ocak 2012).
♦ Kaynak bir makale ise: Yazarın soyadı, adının baş harfleri, “makalenin başlığı”, derginin adı (koyu ve italik), cilt numarası (varsa no ): sayfa aralığı (yılı).
Goto, S., Levec, J. And Smith, J. M., “Mass transfer in packed ebds with two-phase flow” , Ind. Eng. Chem. Process Des. Dev., 14 (2): 473-485 (1975).
♦ Kaynak kitaptan bir bölüm ise: Bölüm yazarının soyadı, adının baş harfleri, “bölümün başlığı (adı)”, bölümün alındığı kitabın adı, cilt numarası, varsa editör(ler), yayınlayan kurum (koyu ve italik), yayınlanan yer, sayfa aralığı (yılı).
Goto, S., Levec, J. And Smith, J. M., “Mass transfer in packed ebds with two-phase flow” , Heat Transmission 2nd ed. , Mc Graw Hill, New York, 278-292 (1942).
♦ Kaynak bir kitap ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, “kitabın adı, cilt numarası”, varsa editör(ler) / çeviri editörleri, yayınlayan yer (koyu ve italik), yayınlanan yer, sayfa aralığı (yılı).
Mc Adams, W. H., “Heat Transmission 2nd ed.”, Çeviri Editörü/Editörleri, Mc Graw Hill, New York, 278- 292 (1942).
Not: Çeviri kitaplarda orijinal kitabın değil çeviri kitabın yayın tarihi esas alınacaktır.
♦ Kaynak basılmış tez ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, “tezin adı”, tezin cinsi (Yüksek lisans/doktora), tezin sunulduğu enstitü (koyu ve italik), sunulduğu yer, sayfa aralığı (yılı).
Tercan, L., “Karst akifer sistemlerinin trityum izotopu yardımıyla matematiksel
modellemesi”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Ankara, 10-15 (1993).
♦ Kaynak kongreden alınmış ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i, “tebliğ adı”, kongre, seminer veya konferansın adı (koyu ve italik), yapıldığı yer, bildiri kitabında yer aldığı sayfa aralığı(yılı).
Toppare, L., “Elektrokimyasal yöntemle 4-bromstrien ile a-metilstirenin
kopolimerleşmesi”, II. Ulusal Makromolekül Sempozyumu, İzmir, 85-96
(1985).
♦Kaynak rapordan alınmış ise: Yazarın soyadı, adının baş harf(ler)i (raporu hazırlayan tüzel kişi ise kuruluşun adı), “raporun adı” , raporu hazırlayan kuruluşun kısa adı ve rapor numarası (koyu ve italik), yayınlandığı yer (koyu ve italik), sayfa aralığı (yılı).
Baran, I. And Kasparek, M., “Marine turtles of Turkey; Status survey 1988 and
recommendations for conversation and management”, WWF Report, Heidelberg,
123-130 (1989).
♦ Kaynak aktüel dergi ve gazete haberinden alınmış ise:
7. Corliss, Richard, Sept. 13, Pacific Overtures Times, 142 (11): 68-70(1993).
♦ Elektronik ansiklopedi ve kitaplar:
8. İnternet :
Tanımlayıcı Biyoistatistik,http://biistatistik.com/odds-ratio-rolatif-risk-ve-number-needed-to-treat-nnt/
Resmi kurum ve kuruluşlara ait siteler dışında internet adresleri kabul edilmemektedir
Not: Bir kaynağın birçok defa değişik bölümlerinden faydalanılıyorsa kaynak yukarıdaki ilgili gösterim şekillerinden birisi ile gösterildikten sonra, faydalanılan sayfalar ardı ardına verilmeli ve kaynağa tek bir kaynak numarası verilmelidir.
9. Mc Adams, W. H., “Heat Transmission 2nd ed.”, Mc Graw Hill, New York, 278-
292, 301-308, 615-621, 688-690 (1942).
NOT : Basılı olmayan kaynaklar ve ders notları KAYNAKÇA da belirtilmeyecektir.
Ekler: Araştırmada kullanılan anket, önceden bilimselliği test edilmiş ölçekler, metin içerisinde bütünlüğü ve akışı bozacağı düşünülen resim, harita veya belgeler yer alır.
Bilimsel Yazım ile ilgili Temel İlkeler
Çalışma metninde kullanılan terimlerde birlik sağlanmalıdır. (Örneğin, çalışma metninde ‘kanun’/ ‘yasa’, ‘tabiat’/’doğa’,‘teori’/’kuram’ gibi aynı anlama gelen terimlerin hangisi tercih edilecekse, o terim kullanılmalıdır. Üslûp birliği sağlanmalıdır.
Başka kaynaklardan aynen yapılan aktarmalar, bu kuralın dışındadır.)
Bir veya birden fazla kaynaktan yapılan aktarma veya alıntılar, birbiri ardı sıra bir sayfa veya daha fazla yer tutacak şekilde verilmemelidir. Bunun yerine, ya alıntı/aktarmalar arasında,çalışmayı hazırlayanın eleştiri, yorum veya açıklamaları da yer almalı veya bu tür uzun aktarmalar, Ekler’ kısmında gösterilmelidir.
Açık ve yalın, üçüncü tekil şahıs ağzından, edilgen (pasif) biçimde yapılır.
Yazım kuralları konusunda kararsız kaldığınızda kaynak olarak Türk Dil Kurumu İmla Kılavuzu ve kurumun internet adresini http://www.tdk.gov.tr/imla kullanabilirsiniz
Geniş zamanda yazılmalıdır, ben, biz gibi kelimelerden kaçınılmalıdır.
Ticari isimlerden kaçınılmalıdır (Sosyaldr gibi)Bilimsel yazıda iddialı kelimelere yer yoktur.
Bu sayfa Public Health tarafından en son 19.03.2019 13:20:56 tarihinde güncellenmiştir.